Over leiderschap, controle en persoonlijke groei

Tijdens verschillende projecten dit jaar ben ik me bewuster geworden van mijn rol binnen samenwerkingen. Van nature neem ik graag het voortouw: ik houd van overzicht, voel me verantwoordelijk voor het eindresultaat en vind het fijn om grip te hebben op het proces. Dat heeft me in veel situaties geholpen, maar ik ben er ook achter gekomen dat het niet altijd de beste aanpak is  voor mezelf én voor het team.

In het Feyenoord One-project besloot ik daarom bewust de leiding los te laten. Dat was spannend, maar het pakte positief uit. Ik leerde hoe waardevol het is om op anderen te vertrouwen en ruimte te geven aan ieders sterke punten. Maar in het MarCom-project viel ik juist weer terug in mijn oude patroon. Door een combinatie van vertrouwde groepsdynamiek en afnemende inzet van anderen nam ik opnieuw (te) veel op me, wat leidde tot scheve taakverdelingen en frustratie.

Deze twee ervaringen lijken op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar ze hebben me juist samen meer inzicht gegeven in mijn eigen gedrag. In de blog hieronder reflecteer ik op beide situaties, over wat er goed ging, wat ik anders had kunnen doen en vooral: wat ik meeneem voor de toekomst.

.

 

Leiderschap durven loslaten

In groepsopdrachten neem ik vaak automatisch het voortouw. Dat gaat niet altijd bewust, maar komt voort uit mijn behoefte om overzicht te houden en de zekerheid dat het werk goed wordt gedaan. Ik voel me snel verantwoordelijk voor het eindresultaat en neem daardoor graag de touwtjes in handen. Met als resultaat wat meer stress als anderen hun werk niet doen, soms irritaties als medestudenten niet goed communiceren wat soms kan leiden dat ik niet de leukste meer ben in mijn communicatie. Maar juist omdat ik merkte dat ik daarin vaak dezelfde rol op me neem en hier graag aan wil werken, besloot ik tijdens het Feyenoord One-project bewust iets anders te doen. Ik wilde ontdekken hoe het is om de controle wat meer los te laten en mee te bewegen met het team, in plaats van het team te sturen. Dat was voor mij een stap uit mijn comfortzone, maar wel een waardevol leerpunt.

Tijdens dit project werkte ik samen met Sanne en Sofie, twee klasgenoten én goede vriendinnen. Alle drie zijn we gedreven en resultaatgericht, dus ik had er vertrouwen in dat het goed zou lopen. Al snel merkten we dat de samenwerking soepel verliep. We maakten samen een overzicht van alle taken die gedaan moesten worden en besloten de verdeling te maken op basis van onze sterke punten. Dat voelde eerlijk en natuurlijk. Doordat ik me niet richtte op het aansturen, maar op mijn eigen taak, kreeg ik ruimte om meer te luisteren en aan te vullen waar nodig.

Wat deze ervaring extra waardevol maakte, is dat het voor mij niet vanzelfsprekend is om de leiding los te laten. Van nature houd ik graag grip op de situatie: ik wil weten wat er gebeurt, wie wat doet en wanneer iets af is. Controle geeft me rust. Maar juist door die los te laten, ontdekte ik dat een team ook zonder mij als coördinator prima kan functioneren en soms zelfs beter. Ik merkte dat ik minder hoefde te controleren en dat het eindresultaat daar niet onder leed, integendeel. Het gaf mij vertrouwen in de kwaliteiten van de ander én in het proces.

Wat ik vooral geleerd heb, is dat leiderschap niet altijd betekent dat je voorop moet lopen. Soms zit kracht juist in kunnen loslaten, ruimte geven aan anderen en vertrouwen durven hebben in het team. Dat ga ik zeker meenemen in toekomstige samenwerkingen, projecten en stages. Deze ervaring heeft mijn kijk op groepswerk veranderd – en mijn eigen rol daarin ook.

 

Terug in een oud patroon

Na mijn positieve ervaring in het Feyenoord One-project, waar ik bewust de leiding uit handen gaf, had ik gehoopt dat ik die les zou blijven toepassen. Maar toen we aan het MarCom-project begonnen, merkte ik hoe snel je toch weer terug kunt vallen in je oude patroon. Voor dit project mochten we zelf onze groep samenstellen, en ik koos ervoor om samen te werken met Rowan en Alain, twee klasgenoten van vorig jaar, maar inmiddels vooral goede vrienden. Ik had er een goed gevoel over: we kenden elkaar, konden goed opschieten en hadden al vaker samengewerkt met toen een positief resultaat.

Toch had ik achteraf gezien beter moeten nadenken over die keuze. Eigenlijk had ik kunnen aanvoelen wat er zou gaan gebeuren. In het begin liep het prima: we bespraken samen de planning, verdeelden de taken en luisterden goed naar elkaar. Maar naarmate de weken vorderden, veranderde dat. De communicatie werd minder, deadlines werden losser genomen en de verantwoordelijkheden begonnen scheef te liggen. Zonder dat het uitgesproken werd, voelde ik de druk weer toenemen. En zoals ik vaker doe in zulke situaties, besloot ik het maar op te vangen.

Ik ging harder werken om hun gebrek aan inzet te compenseren. In plaats van het gesprek aan te gaan of hulp in te roepen, nam ik steeds meer taken op me,  uit verantwoordelijkheidsgevoel, maar ook uit een soort drang naar controle. Het was nu eenmaal ook mijn project en ging ook mijn cijfer bepalen. Uiteindelijk schreef ik vijf van de zeven hoofdstukken van het rapport, plus de volledige bijlage. Dat voelde niet alleen oneerlijk, het putte me ook uit. Het eindresultaat was prima, maar ik was er zelf niet tevreden over, juist omdat het niet in balans voelde.

Deze ervaring heeft me laten inzien dat leiderschap ook betekent dat je grenzen stelt. Ik dacht dat ik door ‘even door te pakken’ het project zou redden, maar eigenlijk deed ik het hele team en mezelf tekort. Wat ik hieruit meeneem is dat samenwerken niet betekent dat je alles moet overnemen zodra het moeilijk wordt. Sterker nog, soms is het juist krachtiger om het gesprek aan te gaan en verantwoordelijkheid te delen. Als ik dit project opnieuw zou mogen doen, zou ik eerder aangeven wat ik nodig heb van de ander, en het niet allemaal zelf willen dragen.

 

 

Op zoek naar wat écht belangrijk is

De afgelopen periode merkte ik dat het eigenlijk best goed met me gaat. Ik haal prima cijfers, voel me op mijn plek binnen de opleiding en heb het naar mijn zin in wat ik doe. Toch had ik het gevoel dat ik me persoonlijk verder wilde ontwikkelen,  niet alleen op studiegebied, maar ook als mens. Tijdens een goed gesprek met mijn coach kwam naar voren dat het waardevol kon zijn om eens stil te staan bij mijn persoonlijke waarden: wat vind ik nu écht belangrijk?

Om daarachter te komen, heb ik een persoonlijkheidstest gedaan gericht op kernwaarden. Dat leverde verrassende, maar vooral herkenbare inzichten op. Ik ontdekte vijf waarden die voor mij echt centraal staan in hoe ik werk, leer en leef. In de rest van dit hoofdstuk licht ik deze waarden toe: wat ze voor mij betekenen, waarom ik me erin herken en hoe ik ze bewuster kan toepassen in mijn studie én daarbuiten.

 

- Controle

Wat het volgens de waarde omschrijving betekent: Volgens de beschrijving gaat controle over het beheersen van de situatie of omgeving. Mensen die deze waarde belangrijk vinden, willen graag meester zijn over wat er gebeurt. Ze zijn bereid om beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te dragen, ook in lastige omstandigheden. De behoefte aan controle komt vaak voort uit een verlangen naar veiligheid of ambitie. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat je niet alles kunt beheersen, te veel willen sturen kan relaties beïnvloeden.

Wat het voor mij betekent: Controle betekent voor mij grip houden op situaties en mijn omgeving. Ik voel me het prettigst als ik weet waar ik aan toe ben en de regie kan pakken als dat nodig is. Het geeft me een gevoel van zekerheid én verantwoordelijkheid. Voor mij gaat controle niet alleen over beslissingen nemen, maar ook over overzicht houden en structuur aanbrengen in het proces.

Waarom ik me erin herken: Ik merk dat ik in projecten vaak degene ben die het voortouw neemt en het liefst het overzicht houdt. Vooral als anderen afwachtend zijn of onduidelijk communiceren, voel ik een drang om zelf het heft in handen te nemen. Dat geeft mij rust en zekerheid. Net als in de omschrijving herken ik dat mijn behoefte aan controle deels voortkomt uit mijn behoefte aan veiligheid en de wens dat alles goed verloopt.

Hoe ik het kan toepassen: In mijn studie helpt deze waarde me om gestructureerd te werken en duidelijkheid te scheppen in groepsprocessen. Ik durf beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te dragen, wat vaak zorgt voor voortgang. Tegelijk wil ik er bewuster mee omgaan: ik hoef niet overal invloed op te hebben, en soms is het beter om ruimte te geven aan anderen. Door los te laten en vertrouwen te tonen, kan ik effectiever samenwerken,  iets wat ik ook buiten mijn studie wil blijven oefenen.

 

- Zinvol werk

Wat het volgens de waardeomschrijving betekent: Volgens de beschrijving geeft zinvol werk je de kans om een positieve invloed te hebben op het leven van anderen. Het gevoel dat je nodig bent en bijdraagt aan de samenleving zorgt voor voldoening. Mensen met betekenisvol werk zijn vaak erg toegewijd en halen veel voldoening uit hun inzet. Tegelijkertijd is het vinden van werk dat jij als waardevol ervaart niet vanzelfsprekend – het vraagt om een goed inzicht in je eigen waarden.

Wat het voor mij betekent: Voor mij betekent ‘meaningful work’ dat ik iets doe wat écht ergens aan bijdraagt. Ik wil werk doen dat zinvol voelt, waarbij ik het idee heb dat het verschil maakt voor anderen, en dat het verder gaat dan alleen geld verdienen of iets ‘afmaken’. Als ik het gevoel heb dat mijn werk ertoe doet, ben ik gemotiveerder en krijg ik er ook meer energie van. Hierbij komt dat ik graag mensen wil helpen en dat ik daar ook voldoening uit haal

Waarom ik me erin herken: Ik merk dat ik het belangrijk vind dat wat ik doe niet ‘zinloos’ voelt. Of het nu gaat om een opdracht op school of een bijbaan, als ik het idee heb dat ik iemand help of iets bijdraag, voelt het meteen anders. Ik herken mezelf in het stukje over toewijding: als ik ergens waarde in zie, ga ik er volledig voor.

Hoe ik het kan toepassen: In mijn studie wil ik vaker bewust kiezen voor thema’s die mij aanspreken op inhoudelijk en maatschappelijk niveau. Ook wil ik mezelf blijven afvragen: waarom vind ik dit belangrijk? en wat draagt dit bij? Buiten mijn studie helpt deze waarde mij om richting te geven aan mijn keuzes, bijvoorbeeld in stages of latere banen. Ik wil werk doen dat aansluit bij wie ik ben en wat ik belangrijk vind dat houdt me gemotiveerd en geeft me energie op de lange termijn.

 

- Rechtvaardigheid

Wat het volgens de waarde omschrijving betekent: Volgens de beschrijving draait rechtvaardigheid om eerlijkheid, integriteit en het volgen van duidelijke principes. Mensen die deze waarde hoog hebben, houden zich aan regels die voor iedereen gelden en verwachten dat ook van anderen. Ze komen actief op tegen onrecht en hebben een goed ontwikkeld moreel kompas. Tegelijkertijd wordt erkend dat niet alles zwart-wit is, en dat echte rechtvaardigheid vraagt om wijsheid en nuance.

Wat het voor mij betekent: Rechtvaardigheid betekent voor mij dat iedereen eerlijk wordt behandeld en dat regels op een eerlijke manier worden toegepast. Ik vind het belangrijk dat mensen zich aan afspraken houden, maar ook dat er ruimte is voor eerlijkheid in hoe we met elkaar omgaan. Ik heb een sterk rechtvaardigheidsgevoel, vooral als het gaat om groepswerk of samenwerking: iedereen hoort evenveel bij te dragen en dezelfde kansen te krijgen.

Waarom ik me erin herken: Ik herken mezelf sterk in deze waarde omdat ik me snel ongemakkelijk voel als ik zie dat dingen oneerlijk verlopen, bijvoorbeeld wanneer in een groep niet iedereen zich even verantwoordelijk voelt, of wanneer iemand over andermans grenzen heen gaat. Ik wil dan graag opkomen voor de ander of het bespreekbaar maken. Ook in discussies probeer ik altijd meerdere kanten te bekijken voordat ik oordeel. Dat komt voort uit mijn behoefte aan eerlijkheid en respect voor anderen.

Hoe ik het kan toepassen: In mijn studie kan ik deze waarde inzetten door bij te dragen aan een veilige en eerlijke sfeer in groepen. Dat betekent niet alleen zelf mijn verantwoordelijkheid nemen, maar ook actief letten op of anderen voldoende ruimte krijgen. Buiten mijn studie wil ik blijven oefenen met het bespreekbaar maken van onrecht of scheve situaties, zonder te snel te oordelen.

 

- Verantwoordelijk

Wat het volgens de waarde omschrijving betekent: Volgens de beschrijving is verantwoordelijkheid een waarde die sterk gewaardeerd wordt in relaties, zowel privé als professioneel. Mensen voelen zich veiliger in de buurt van mensen op wie ze kunnen vertrouwen. Verantwoordelijkheid vormt vaak de basis van vertrouwen. Degenen die als verantwoordelijk worden gezien, stralen professionaliteit uit en geven anderen vertrouwen. Tegelijkertijd is er een kanttekening: als je te veel verantwoordelijkheid op je neemt, kan dat op lange termijn overweldigend zijn.

Wat het voor mij betekent: Voor mij betekent accountability dat ik verantwoordelijkheid neem voor wat ik doe – en dat anderen op mij kunnen rekenen. Het gaat niet alleen om afspraken nakomen, maar ook om eerlijk zijn over wat je wel en niet aankunt. Ik zie het als een combinatie van betrouwbaarheid en zelfreflectie: ik wil laten zien dat ik professioneel ben, maar ook dat ik mijn grenzen ken.

Waarom ik me erin herken: Ik herken me sterk in deze waarde omdat ik van nature geneigd ben om verantwoordelijkheid te nemen – soms misschien zelfs te veel. In groepsprojecten neem ik het snel op me als anderen achterblijven, omdat ik wil dat het werk afkomt. Mensen weten vaak dat ze op mij kunnen rekenen, en dat voelt goed, maar ik zie ook in dat het soms ten koste gaat van mezelf. Die balans is iets waar ik de laatste tijd bewuster mee bezig ben.

Hoe ik het kan toepassen: In mijn studie kan ik mijn verantwoordelijkheidsgevoel blijven inzetten om structuur en betrouwbaarheid te bieden binnen groepswerk en planning. Tegelijk wil ik leren om mijn grenzen eerder aan te geven en taken beter te verdelen, zodat het niet steeds bij mij terechtkomt. Buiten mijn studie betekent deze waarde voor mij dat ik wil blijven werken aan wederzijds vertrouwen in relaties, maar zonder mezelf voorbij te lopen. Verantwoordelijkheid gaat ook over eerlijk zijn naar jezelf.

 

- Reputatie

Wat het volgens de waarde omschrijving betekent: Volgens de omschrijving weerspiegelt reputatie onze waarde in de ogen van anderen. Het beïnvloedt sterk hoe we worden behandeld door onze omgeving. Het opbouwen van een goede reputatie kost tijd en moeite, maar helpt ons wel om onze doelen te bereiken in relaties en samenwerking. Mensen die reputatie belangrijk vinden, kennen de normen van hun omgeving en bouwen bewust aan hun imago. Tegelijk wordt er gewaarschuwd: als je té veel waarde hecht aan de mening van anderen, kun je het contact met je eigen verlangens en doelen verliezen.

Wat het voor mij betekent: Reputatie gaat voor mij over hoe anderen mij zien en beoordelen. Het betekent dat ik het belangrijk vind om serieus genomen te worden, betrouwbaar over te komen en een goede indruk achter te laten. Ik ben me vaak bewust van hoe mijn gedrag of werk overkomt op anderen, omdat ik graag wil dat mensen mij zien als iemand die het goed doet, zowel persoonlijk als professioneel.

Waarom ik me erin herken: Ik herken me in deze waarde omdat ik vaak bezig ben met hoe anderen mij zien. Of het nu gaat om groepsopdrachten, presentaties of sociale situaties, ik wil graag dat mensen mij serieus nemen en dat ik een positieve indruk achterlaat. Soms kan dat ook vermoeiend zijn, omdat ik dan misschien te veel bezig ben met verwachtingen van anderen, in plaats van wat ik zélf belangrijk vind. Deze waarde heeft dus voor mij twee kanten: het helpt me om zorgvuldig te zijn, maar het daagt me ook uit om trouw te blijven aan mezelf.

Hoe ik het kan toepassen: In mijn studie wil ik mijn gevoel voor reputatie blijven gebruiken om professioneel en respectvol te werken. Het motiveert me om kwaliteit te leveren en bewust te zijn van mijn houding. Tegelijk wil ik leren om ook los te laten wat anderen eventueel zouden kunnen denken en meer te vertrouwen op mijn eigen normen en keuzes. Buiten mijn studie betekent dit dat ik niet altijd hoef te voldoen aan het beeld dat anderen van mij hebben, zolang ik zelf weet dat ik eerlijk en oprecht ben.

 

Tot slot

Het in kaart brengen van mijn persoonlijke waarden heeft me geholpen om niet alleen beter te begrijpen wat ik belangrijk vind, maar ook waarom ik op een bepaalde manier handel in mijn studie, in samenwerkingen en in het dagelijks leven. Waarden als verantwoordelijkheid, eerlijkheid, controle en betekenisvol werk geven richting aan mijn keuzes en bepalen hoe ik met anderen omga. Tegelijkertijd zie ik ook waar mijn valkuilen liggen bijvoorbeeld als ik te veel hooi op mijn vork neem of me te veel laat leiden door de mening van anderen. Door me bewuster te zijn van deze waarden, kan ik gerichter werken aan mijn persoonlijke groei. Het voelt goed om te weten waar ik voor sta én hoe ik dat op een gezonde manier in balans kan brengen. Deze inzichten neem ik mee in de rest van mijn opleiding en in wie ik wil zijn als student, als teamlid en als persoon.